ROWERY I INNE POJAZDY ELEKTRYCZNE - FORUM ARBITER

[zeeltom]

Nie zawsze pasują do uchwytów Trza kombinować, a drucik, to zawsze jest drucik
Swoją drogą, to kiedyś bawiłem się w naprawy TV. Jakieś 40 lat temu. Jeszcze trafiały się lampowe. Zazwyczaj zwierało się bezpiecznik śrubokrętem i patrzyło się co w trawie piszczy. Zwarłem raz taki jeden i powstał taki łuk, że potopiło oprawkę i spalony metal poleciał na obrus, na którym stał tv. Potopiło piękne dziury. Zapytałem gościa o jego bezpieczniki. Sprawdziłem i okazało się, że jeden z nich "zadrutował" kawałkiem aluminiowego widelca. Takim jednym elementem widełek widelca. Tak na oko jakieś 100A, albo i więcej
Taki jeden element z takiego widelca

Nie zawsze pasują do uchwytów Trza kombinować, a drucik, to zawsze jest drucik
Swoją drogą, to kiedyś bawiłem się w naprawy TV. Jakieś 40 lat temu. Jeszcze trafiały się lampowe. Zazwyczaj zwierało się bezpiecznik śrubokrętem i patrzyło się co w trawie piszczy. Zwarłem raz taki jeden i powstał taki łuk, że potopiło oprawkę i spalony metal poleciał na obrus, na którym stał tv. Potopiło piękne dziury. Zapytałem gościa o jego bezpieczniki. Sprawdziłem i okazało się, że jeden z nich "zadrutował" kawałkiem aluminiowego widelca. Takim jednym elementem widełek widelca. Tak na oko jakieś 100A, albo i więcej
Taki jeden element z takiego widelca

[McL]

Jest coś takiego jak charakterystyka prądowo czasowa (którą widać dla nadprądówek w przytaczanym katalogu). Nadprądówki są szybkie, zwykłe bezpieczniki topikowe będą znacznie wolniejsze. Oznacza to, że dla przykładu jeśli zastosujemy nadprądówkę B 50A to że:
- Długotrwale może płynąć prąd 50A
- prąd 75 - 100A bezpiecznik wyłączy po ok 100s
- prąd ok 225A do 340A bezpiecznik wyłączy po czasie od 3s do 0,01s
- dopiero prąd powyżej 340A będzie wyłączony w czasie ok 0,01s

Jeśli chcecie zrobić coś bezpiecznie i profesjonalnie nigdy nie drutujcie bezpieczników, to najprostsza droga do nieszczęścia.

Sprawa nr 2 jeśli chcecie stosować bezpieczniki (jakie by nie były) upewnijcie się na jakie są napięcie znamionowe. Typowe bezpieczniki samochodowe to 32V co raczej w naszych instalacjach jest rzadkością.

Wyższe napięcie zasilania oznacza, że w bezpieczniku potrzebna jest większa przerwa izolacyjna na ugaszenie łuku.

Na pytanie dlaczego w samochodach stosowane są bezpieczniki topikowe odpowiedź jest dość prosta.
- po pierwsze są bardzo tanie
- w przypadku awarii może go wymienić bezpiecznie osoba bez specjalnych kwalifikacji
- w samochodach stosowane są akumulatory o wysokiej zdolności generowania wysokich prądów rozładowania (na potrzeby rozrusznika) i chwilowe zwarcie w instalacji nie robi na takim akumulatorze większego wrażenia.

Nasze akumulatory litowo jonowe mają odmienną charakterystykę. Posiadają duże pojemności, ale stosunkowo niewielkie prądy rozładowania. Wysokie prądy są dla nich zabójcze.

Na koniec przedstawię charakterystykę prądowo czasową bezpiecznika topikowego 40A żeby było porównanie. Porównuję do bezpieczników samochodowych 80V https://www.tme.eu/pl/Doc...Sicherungen.pdf

- prąd 50A może płynąć długotrwale
- prąd 92A wyłączy po ok 100s
- prąd 150A wyłączy po ok 1s
- prąd 500A wyłączy po 0,1s
- prąd 1600A wyłączy po 0,01s

[stanlee]

Wszystko się zgadza , pytanie tylko po co stosować trzecie zabezpieczenie w postaci bezpiecznika , skoro pierwszym zabezpieczeniem jest BMS ,a drugie jest w sterowniku.
Ja zamontuję bezpiecznik topikowy w swoim urządzeniu tylko po to żeby nie dopuścić do pożaru gdyby dwa wcześniejsze zabezpieczenia nie zadziałały , co jest bardzo mało prawdopodobne. Bezpiecznik topikowy ma jedną , ale bardzo ważną zaletę jest na 100% niezawodny . Wolę nawet dopuścić do uszkodzenia pakietu , ale nie do jego zapalenia.

[zeeltom]

Na jednej z imprez miejskich na torze kolarskim płynęło prawie 100A przez eSy 63A przez ładnych parę godzin i nic nie wywaliło.

Na jednej z imprez miejskich na torze kolarskim płynęło prawie 100A przez eSy 63A przez ładnych parę godzin i nic nie wywaliło.

[McL]

Owszem BMS jest zabezpieczeniem akumulatora i o tyle dobrym, że to półprzewodnik który potrafi ograniczyć prąd. Jednak to tylko urządzenie elektroniczne. Sterownik jeżeli posiada jakiekolwiek zabezpieczenie to zabezpiecza przez zwarciami na swoim wyjściu czyli na zasilaniu silnika i to także tylko urządzenie które samo może spowodować zwarcie w instalacji. Jeśli chcemy chronić akumulator to zabezpieczenie powinno być jak najbliżej akumulatora bez żadnych zbędnych, długich przewodów (i tak montuje się BMS). Podobnie musi być w przypadku bezpiecznika jeśli ktoś o tym myśli.

Bezpiecznik topikowy owszem jest niezawodny o ile jest dobrze dobrany (a ciężko dobrać ąby zapewnić odpowiednio duży prąd znamionowy jak i szybkie działanie na niskim prądzie zwarciowym / przeciążeniowym)

zeeltom jeśli tak było to warto się zastanowić z jakiego powodu wystąpiła taka sytuacja bo wszystko wskazuje na to, że zabezpieczenie było nieodpowiednie / niesprawne / nieprzystosowane do prądu stałego. W przypadku zabezpieczeń nadprądowych niestety należy poszukać danych producenta itp co już wcześniej opisywałem (zresztą w przypadku bezpieczeników podobnie tyle, że tam najważniejszym parametrem powinno być napięcie znamionowe nie mniejsze niż to w naszej instalacji).
Jak wcześniej pisałem gaszenie łuku prądu stałego jest znacznie trudniejsze niż przy prądzie zmiennym, gdzie prąd nie ma stałej wartości i można go gasić gdy jest bliski zeru (w przebiegu sinusoidalnym). Z tego też względu proszę nie stosować zabezpieczeń nadprądowych których producent nie dopuścił do pracy z napięciami stałymi bo najzwyczejniej może się okazać, że w najlepszym przypadku ono nie działa, a gdy zadziała do zamiast wyłączyć do spowoduje pożar (z powodu nie ugaszenia łuku).

Żeby nie było to nikogo nie chcę straszyć, a przestrzec i uczulić. Najlepszym rozwiązaniem jeśli chodzi o wyłączniki nadprądowe będzie stosowanie tych dedykowanych do prądu stałego.

[tkoko]

[zeeltom]

[McL]

To gdzie jest to zabezpieczenie jest wstawione ? Wnioskuję, że na przewodach fazowych do silnika co zabezpieczy jedynie sterownik, a nie baterię. Dodatkowo sinusoida będzie tam tylko na sterownikach FOC i sinus, blokowe to prąd stały z zmianami kierunku.

ps. Jeśli mówimy o prądzie zmiennym i prądach fazowych w silniku to dla prądów zmiennych podawany prąd jest wartością skuteczną (odpowiednikiem dla prądu stałego) i takie wartości podawane są na zabezpieczeniach. Jednak nie jest to amplituda (wartość maksymalna) płynąca w trakcie przebiegu i tak przy przebiegach sinusoidalnych wartości szczytowe w amplitudzie są o pierwiastek z 2 większe od wartości skutecznej. Czyli jeżeli na zabezpieczeniu napisane jest 50A to jest to prąd skuteczny i w przypadku przebiegu sinusoidalnego maksymalne wartości w amplitudzie będą wynosić 50 x pierwiastek z 2 co jest równe 70,71A

[gienek333]

BMS włącza prąd tranzystorami (te mogą dostać zwarcia), S-y też mogą się "skleić-zespawać". Drut jak jest odpowiednio cienki przepali się szybciej niż kable zasilające i o to w tym chodzi.

[WojtekErnest]

[McL]

[sirgregs]

Tylko topik to 100% wyłączenia przy zwarciu.
Tak jak koledzy napisali.
Amen

McL, weź proszę jedno dobre ogniwo li-ion. Weź 20 cm przewodu 1,5mm2. Weź cęgi DC i załóż je na przewód. Ustaw 400A DC na mierniku. Załóż rękawice i maskę na twarz. Zewrzyj ogniwo przewodem przygotowanym. Rozkoszuj się wartością prądu i efektami ubocznymi.
Pomyśl co się dzieje jak masz 100 takich ogniw...

[McL]

Doskonale wiem co będzie i na prąd nie ma wpływu 100 ogniw ale ile będzie z nich w pakietach równoległych, bo te zmniejszają Rw co w konsekwencji zwiększa prąd zwarcia. Połączenie szeregowe zwiększa Rw i napięcie co w rezultacie nie zmienia prądu zwarcia.

[WojtekErnest]

Dlatego piszemy o bezpieczniku topikowym bo w praktyce chodzi o rzadkie ale jednak mogące się zdarzyć sytuacje nadzwyczajne, tzn zwarcie kabli zasilajacych, uszkodzenie aku w razie upadku roweru itp.
Czyli nie chodzit u o wysublimowany /bardzo poprawny konstrukcyjnie i teoretycznie/ bezpiecznik automatyczny aby często i wygodnie go włączać ale o proste zabezpieczenie się przed sytuacją naprawde awaryjną a nie reakcję na eksploatacyjne przekroczenie prądu o n %.

[McL]

Nie chcę aby wyglądało, że na pusto podtrzymuję dyskusję ale sprawa jest dość ważna do uzmysłowienia. Owszem w żadnym przypadku nie biorę pod uwagę, że zabezpieczenie ma chronić akumulator przez przeciążeniem, od tego jest BMS. Zabezpieczenie traktuję jako dodatkowa deska ratunku na wypadek niespodziewanej sytuacji awaryjnej do ochrony akumulatora.
Jednak należy pamiętać, że dobierając zabezpieczenie czy to będzie topikowe czy nadprądowe ustalamy na początek prąd znamionowy jak może przez to zabezpieczenie płynąć długotrwale. Jeżeli chcemy uniknąć wyzwoleń w czasie normalnej eksploatacji ta wartość musi być stosunkowo wysoka. Rezultatem wysokiego prądu znamionowego zabezpieczenia jest dużo wyższa odporność na prądy zwarciowe. Nie będą one szybko wyłączone bo nasze akumulatory nie generują ogromnych prądów zwarciowych (tym bardziej te nadgryzione zębem czasu).

W związku z tym podsumowując.

Prąd znamionowy dodatkowego zabezpieczenia powinien być minimalnie większy od zakładanych prądów znamionowych pobieranych z akumulatora.

Napięcie znamionowe zabezpieczenia (czy to nadprądowego czy topika) powinno być większe od napięcia naszej instalacji.

Jeśli wyłączniki nadprądowe to tylko takie które mogą pracować z danym napięciem prądu stałego i jak najmniej zwłoczną charakterystyką.

Jeśli topiki to tylko oryginalne (żadne samoróbki) najlepiej z charakterystyką gF (ultra quick) gdzie czas wyłączenia 0,2s uzyskiwany jest dla krotności ok 4,5In. Czyli dla bezpiecznika 50A będzie to 225A i czas 0,2s co wydaje się w miarę rozsądne i powinien to wykrzesać także starszy akumulator z mniejszym "p" i większym Rw

To co chcę przekazać to, że topiki owszem są ok, ale muszą być dobrane tak, aby akumulator miał odpowiednią moc aby go przepalić.